Mirësevini në Finlandë! 🇫🇮

algertpateqi · December 4, 2024, 6:20pm

Hyrje

Finlanda, e njohur për natyrën e saj mahnitëse, teknologjinë moderne dhe sistemin social të drejtë, është një vend i veçantë për të jetuar dhe punuar. Me mbi 5.5 milionë banorë, ky vend nordik ofron një cilësi të lartë jetese, një ekosistem të qëndrueshëm, dhe mundësi për emigrantët dhe expats që kërkojnë një fillim të ri.

Pse të jetoni në Finlandë?

Sistemi shëndetësor dhe arsimor është ndër më të mirët në botë.
Stabiliteti ekonomik dhe shoqëror ofrojnë siguri dhe paqe mendore.
Natyra është gjithnjë pranë – nga liqenet dhe pyjet deri te aurora borealis (Dritat e Veriut).
Shërbimet publike janë të organizuara dhe efikase.

Gjithashtu, Finlanda, e njohur si “Toka e një mijë liqeneve”, ndodhet në Evropën Veriore dhe kufizohet me Suedinë, Norvegjinë dhe Rusinë. Njihet për natyrën e saj të pacenuar, pyjet e gjera dhe liqenet e shumtë, të cilët mbulojnë rreth 10% të sipërfaqes së vendit. Klima në Finlandë ndryshon ndjeshëm në rajone, me dimër të ftohtë, me dëborë dhe verë të butë deri të ngrohtë. Finlanda veriore përjeton një fenomen unik të netëve polare dhe diellit të mesnatës.

Për sa i përket gjuhës, Finlanda ka dy gjuhë zyrtare: finlandisht dhe suedisht. Ndërsa finlandishtja flitet gjerësisht, anglishtja gjithashtu kuptohet zakonisht, veçanërisht në zonat urbane.

Shenim!

Finlanda u bë anëtare e Bashkimit Evropian më 1 janar 1995. Ky ishte një hap i rëndësishëm në integrimin e vendit në strukturat europiane, duke përfshirë politikën ekonomike dhe të tregtisë, si dhe përfitimin nga liria e lëvizjes brenda Bashkimit Evropian. Po ashtu, Finlanda adoptuan euro si monedhë më 1 janar 1999, duke u bërë një nga shtetet e para që përdor këtë monedhë të përbashkët të Eurozonës [1], [2], [5].

Për të punuar në Finlandë, qytetarët shqiptarë mund të udhëtojnë pa vizë dhe të qëndrojnë për deri në 90 ditë brenda një periudhe 180-ditore, si pjesë e zonës Schengen. Megjithatë, nëse dëshironi të punoni, duhet të aplikoni për një leje pune (residence permit for employment). Kjo mund të bëhet brenda periudhës 90-ditore të qëndrimit tuaj. Procesi përfshin sigurimin e një oferte pune dhe plotësimin e kushteve të përcaktuara nga autoritetet finlandeze për lejen e qëndrimit.

Informacione Kryesore për Finlandën

1. Vendndodhja dhe Klima

Finlanda ndodhet në pjesën veriore të Evropës, midis Suedisë, Norvegjisë dhe Rusisë. Klima ndryshon nga verëra të ngrohta e të shkurtra deri te dimra të ftohtë me borë dhe ditë të shkurtra. Mënyra si menaxhohet dimri (rrugë të pastruara, transport publik efikas) e bën jetesën më të lehtë.

2. Gjuha dhe Kultura

Gjuhët zyrtare janë finlandishtja dhe suedishtja, megjithëse shumica e popullsisë flet anglisht.

Finlandishtja: Një gjuhë unike dhe sfiduese, por me përfitime të mëdha për ata që e mësojnë.
Kultura: Respekti për privatësinë dhe natyrën janë të rëndësishme. Finlandezët mund të jenë të rezervuar, por miqësia e tyre është e vërtetë dhe e qëndrueshme.

3. Ekonomia dhe Puna

Gjuhët zyrtare janë finlandishtja dhe suedishtja, megjithëse shumica e popullsisë flet anglisht.
Finlanda ka një ekonomi moderne dhe inovative. Teknologjia, arsimimi dhe energjia e pastër janë sektorët kryesorë. Nokia dhe kompanitë e teknologjisë janë shembuj të suksesit finlandez.
Papunësia është relativisht e ulët, dhe qeveria ofron shumë ndihma për ata që kërkojnë punë.

4. Natyra dhe Turizmi

Liqenet dhe Pyjet: Finlanda ka mbi 188,000 liqene dhe një natyrë të paprekur.
Aurora Borealis: Një nga mrekullitë natyrore më të famshme në botë, e dukshme nga Laponia.
Sauna: Një traditë finlandeze dhe një simbol i kulturës së tyre.

5. Sistemi Social dhe Kujdesi për Qytetarët

Finlanda ofron përfitime sociale të jashtëzakonshme:

Arsim falas për të gjithë.
Kujdes shëndetësor të subvencionuar.
Siguri sociale për ata që sapo kanë mbërritur.

1. Emigrimi

Emigrimi dhe Vendosja në Finlandë
Përmbledhje: Shtetasit e huaj që planifikojnë të jetojnë ose punojnë në Finlandë duhet të marrin lejen e duhur të qëndrimit. Shërbimi Finlandez i Imigracionit (Migri) është përgjegjës për përpunimin e këtyre lejeve.

Llojet e lejeve:

Përmbledhje

Leja e punës: Kërkohet për ata që synojnë të punojnë në Finlandë. Kategoritë ndryshojnë sipas llojit të punësimit, duke përfshirë lejet e specialistëve, lejet e sipërmarrësve fillestarë dhe lejet e punës sezonale.
Leja studentore: E disponueshme për studentët e pranuar në institucionet arsimore finlandeze.
Leja e bashkimit familjar: Për anëtarët e familjes së individëve që tashmë banojnë në Finlandë.

1.1 Aplikimi për vizë dhe leje qëndrimi

Kush ka nevojë për vizë?
Kushdo që dëshiron të qëndrojë në Finlandë për më shumë se 90 ditë duhet të aplikojë për një leje qëndrimi. Shtetasit e vendeve të BE-së nuk kanë nevojë për vizë, ndërsa qytetarët e vendeve të tjera duhet të aplikojnë për vizë ose leje qëndrimi në varësi të qëllimit të qëndrimit (si puna, studimi, etj.)

Si të aplikoni për lejen e qëndrimit [2].
Për të aplikuar për lejen e qëndrimit, duhet të plotësoni formularin e aplikimit, të grumbulloni të gjithë dokumentet e nevojshme dhe t’i dërgoni ato në shërbimin e imigracionit të Finlandës. Detajet mund të gjenden në platformën “Enter Finland” për aplikime online [2].

Burimet:

1.2 Hapat e parë pas mbërritjes

Regjistrimi në shërbimet kombëtare.
Pas mbërritjes, nëse jeni shtetas i Shqipëris, Kosovës, Maqedonis së Veriut apo Malit të Zi, duhet të regjistroheni për të marrë të drejtën e qëndrimit në Finlandë [3].

Hapja e një llogarie bankare dhe sigurimi shëndetësor
Pas mbërritjes në Finlandë, hapja e një llogarie bankare është një nga hapat e parë për të menaxhuar financat. Ja disa nga bankat më të njohura dhe të rekomanduara për emigrantët në Finlandë:

Bankat më të mira për emigrantët në Finlandë

1. Nordea Bank

Shërbimi për emigrantët: Nordea ofron mundësi për emigrantët për të hapur llogari bankare me dokumente të thjeshta dhe ka shërbim në disa gjuhë, përfshirë anglishten.
Regjistrimi dhe dokumentet: Duhet të paraqisni pasaportën ose ID të vlefshme dhe një adresë në Finlandë (mund të jetë një fatura ose kontratë qiraje).

2. OP Financial Group

Shërbimi për emigrantët: OP është një nga bankat më të mëdha në Finlandë dhe ofron shërbime të thjeshta për të huajt. Ata gjithashtu kanë mundësi të menaxhimit të financave nëpërmjet aplikacioneve për telefon.
Regjistrimi dhe dokumentet: Kërkohet një dokument identifikimi (pasaportë ose ID), një numër identifikimi personal finlandez dhe prova e adresës.

3. Danske Bank

Shërbimi për emigrantët: Kjo bankë ofron shërbime të veçanta për emigrantët, përfshirë mundësinë për të hapur llogari online.
Regjistrimi dhe dokumentet: Ju duhet të paraqisni pasaportën, një dëshmi të qëndrimit të ligjshëm në Finlandë dhe një adresë të qëndrueshme.

4. Handelsbanken

Shërbimi për emigrantët: Banka ofron mundësi për të hapur llogari për të huajt dhe ka shërbim të mirë klienti.
- Regjistrimi dhe dokumentet: Duhet të paraqisni një pasaportë dhe një dëshmi të vendbanimit (si një faturë ose kontratë qiraje).

5. S-Pankki

Shërbimi për emigrantët: S-Pankki është një bankë e thjeshtë dhe e lehtë për përdorim, me mundësi për hapjen e llogarive online.
Regjistrimi dhe dokumentet: Kërkohet pasaporta dhe një adresë në Finlandë, si dhe një dokument që tregon statusin tuaj të qëndrimit (p.sh., kontrata e punës).

Si të regjistroheni dhe dokumentet që duhen paraqitur

Për të hapur një llogari bankare në Finlandë, duhet të ndiqni këto hapa:

Përcaktoni bankën: Zgjidhni bankën që ofron shërbimet më të përshtatshme për ju.
Mbledhni dokumentet:

Pasaporta ose një ID tjetër të vlefshme.
Numri personal finlandez (henkilötunnus), i cili mund të merret pasi të keni bërë regjistrimin e qëndrimit.
Dëshmia e qëndrimit të ligjshëm (p.sh., regjistrimi i të drejtës së qëndrimit për shtetasit e BE-së ose leje qëndrimi për të huajt).
Adresë e qëndrueshme (si kontrata e qirasë ose faturë).

Shkoni në bankë për të hapur llogarinë ose mund të hapni llogari online përmes aplikacioneve të bankës (nëse është një mundësi).
Sigurimi shëndetësor: Pasi të keni hapur llogarinë, mund të siguroni mbulim shëndetësor përmes kompanive të sigurimeve si If, OP, ose LähiTapiola, për t’u mbrojtur gjatë qëndrimit tuaj në Finlandë.

Burimet:

1.3 Gjetja e strehimit

Si të kërkoni banesa në qendrat urbane dhe zonat rurale.

Për të gjetur banesë në Finlandë, mund të kërkoni në qytetet kryesore si Helsinki, Turku, Oulu etj., si dhe në zona rurale. Shumë platformat online mund t’ju ndihmojnë të gjeni apartamente të lira, si:

Platformat online janë një mundësi e shkëlqyer për të gjetur strehim përmes kërkimeve të personalizuara që përshtaten me kërkesat dhe buxhetin tuaj.

2. Shërbime dhe Mbështetje (Pas Akomodimit dhe Regjistrimit)

2.1 Akomodimi

Si të kërkoni akomodim dhe mundësi të përkohshme (strehim i përkohshëm)

2.2 Transporti

2.2.1 Autobusa

Si të përdorni transportin publik, çmimet dhe biletat

2.2.2 Taksi

Aplikacione për taksi dhe si të përdorni shërbimet e taksive

2.3 Shkollat dhe Arsimi

2.3.1 Çerdhe

Regjistrimi dhe opsionet për edukimin parashkollor

2.3.2 Arsimi Parashkollor

Mundësitë për edukim dhe mbështetje për fëmijët e vegjël

2.3.3 Shkolla Fillore

Regjistrimi dhe informacion për shkollat fillore

2.3.4 Shkolla e Mesme & Post-Secondary

Opsionet për shkolla të mesme dhe kurse të arsimit pas shkollës së mesme

2.3.5 Shkolla e Lartë

Mundësitë për edukim të lartë në Finlandë

2.3.6 Shkolla Profesionale

Aftësitë profesionale dhe mundësitë për shkolla teknike

2.4 Bonuset Shtetërore

2.4.1 Bonusi për Fëmijë (Child Allowance)

Kush ka të drejtë dhe si të aplikoni

2.4.2 In-work Benefit

Bonusi për ata që janë të punësuar dhe si mund të përfitojnë

3. Puna dhe Mundësitë Ekonomike (Hapat për Punesim dhe Biznes)

3.1 Si të kërkoni punë në Finlandë

Portale online dhe rrjetet lokale për punësim
Kërkesa për leje qëndrimi për punësim dhe hapje biznesi

3.2 Njohja e diplomave dhe certifikatave

Si të njihni diplomën dhe kualifikimet tuaja në Finlandë
Kurse dhe mundësi për përmirësimin e aftësive

3.3 Hapja e një biznesi

Hapat dhe ndihma për sipërmarrësit e rinj
Përfitimet nga komuniteti i biznesit dhe mundësitë që ofron Finlanda për sipërmarrësit

4. Integrimi në Shoqërinë Finlandeze (Përmirësimi i Integrimit)

4.1 Kurse gjuhësore

Shërbimet falas dhe private për të mësuar finlandishten
Rëndësia e gjuhës për integrimin shoqëror dhe profesional

4.2 Traditat dhe kultura lokale

Ndryshimet dhe ngjashmëritë kulturore me kulturën shqiptare
Si të kuptoni mentalitetin finlandez dhe mënyrën e jetesës

4.3 Evente dhe komunitete shqipfolëse

Grupet lokale për bashkëpunim dhe ndihmë
Aktivitetet kulturore dhe sociale për ruajtjen e kulturës shqiptare

5. Shëndeti dhe Mirëqenia (Mbështetje Sociale dhe Shëndetësore)

5.1 Sistemi shëndetësor në Finlandë

Si funksionon dhe cilat shërbime janë falas për emigrantët
Si të regjistroheni në kujdesin parësor dhe shërbimet mjekësore

5.2 Mbështetje mendore dhe sociale

Shërbimet që ofrohen për emigrantët dhe mbështetje për shëndetin mendor
Kontaktet për ndihmë në raste emergjente dhe mbështetje sociale

6. Pyetje dhe Përgjigje të Shpeshta (FAQ)

6.1 Si të përballoni kulturën e re?

Strategji për të menaxhuar ndryshimet kulturore dhe për të ndihmuar në adaptimin në shoqërinë finlandeze

6.2 Ku të gjeni ndihmë juridike dhe mbështetje komunitare?

Burimet për ndihmë ligjore dhe këshilla për emigrantët
Organizatave dhe shërbimeve të mbështetjes për emigrantët në Finlandë

7. Extra (Përkrahje e Shtuar dhe Kontakte)

7.1 Kontakte të rëndësishme

Lista e kontakteve për shërbime emergjente, ambasadë, dhe institucione që mbështesin emigrantët

7.2 Përfaqësimi Diplomatik

Informacione për ambasadën shqiptare dhe mundësitë e ndihmës për qytetarët shqiptarë në Finlandë